Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από την πρώτη στιγμή που τέθηκε υπόψη του το Κείμενο Διαβούλευσης, αφού το απέρριψε ως βάση διαβούλευσης, επιφυλάχτηκε να διαμορφώσει και διατυπώσει τις δικές του προτάσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση του δημόσιου πανεπιστήμιου και τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζεται. Συνέστησε άλλωστε άμεσα ειδικές επιτροπές που ετοίμασαν γενικές προτάσεις-θέσεις τις οποίες και δημοσιοποίησε.

Επανέρχεται σήμερα σε ένα από αυτά τα θέματα με τρόπο πιο αναλυτικό και συγκεκριμένο.

1.Φαίνεται πως υπάρχει γενική συναίνεση ότι ο νέος νόμος για το πανεπιστήμιο πρέπει να είναι λιτός και συνοπτικός και να αναγνωρίζει: α) επαρκή κανονιστική αρμοδιότητα (αυτονομία) στα ΑΕΙ ώστε να καθορίσουν αυτά με τους εσωτερικούς τους κανονισμούς ή με τους οργανικούς τους νόμους τα της οργάνωσης και διοίκησης των Σχολών τους και Τμημάτων τους καθώς τα των σπουδών και της έρευνας. β) να περιορίζεται σε ένα γενικό-κοινό οργανωτικό πλαίσιο διοίκησης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, σε μερικές γενικές οργανωτικές αρχές, ενώ παράλληλα να προβλέπει εναλλακτικές δυνατότητες εφαρμογής του κοινού οργανωτικού προτύπου, ανάλογα με το μέγεθος του κάθε πανεπιστημιακού ιδρύματος καθώς και ανάλογα με το είδος τις Σχολής που εφαρμόζεται.
γ) Θα μπορούσε έτσι νόμος στη βάση τη λογικής αυτής να προβλέπει εναλλακτικά μοντέλα διοίκησης ενός πανεπιστημίου, ανάλογα με το μέγεθος και τις επιστήμες που θεραπεύει.

Α). Θα πρέπει επομένως η οργάνωση της διοίκησης των Πανεπιστημίων να μπορεί να προσαρμόζεται λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα ως προς τον αριθμό των φοιτητών και διδασκόντων καθώς και ως προς τον αριθμό και των Σχολών κάθε πανεπιστημιακής μονάδας. Έτσι, π.χ. το ΑΠΘ καλύπτει οργανωτικά και επιστημονικά με βάση τις Σχολές που διαθέτει σχεδόν όλες τις επιστήμες. Διαθέτει εξ αυτού του λόγου πολλαπλάσια Τμήματα σε σχέση με άλλα Πανεπιστήμια. Το Πολυτεχνείο π.χ. στη Θεσσαλονίκη είναι οργανωμένο ως Σχολή ενώ στην Αθήνα ως Πανεπιστήμιο. Κάτι ανάλογο ισχύει και με τη Σχολή Καλών Τεχνών ή για την Γεωπονική και δασολογική Σχολή. Η εφαρμογή ενιαίου τρόπου διοίκησης σε όλα τα Πανεπιστήμια, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προηγούμενη ιδιαιτερότητά τους, θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε σχέση με τις σπουδές και τα πτυχία των σπουδαστών και την αντιστοίχησή τους καθώς και με το πρώτο έτος σπουδών, αν καθιερωθεί μάλιστα η φοίτησή τους στη Σχολή και ακολουθεί η επιλογή Τμήματος. Μπορεί κανείς να φανταστεί το κομφούζιο που θα δημιουργηθεί αν άλλοι σπουδαστές εισάγονται σε Σχολές και άλλοι σε Τμήματα. Αυτό θα έχει επιπτώσεις και στην διοίκηση του Πανεπιστήμιου αλλά και στην οργάνωση των Τμημάτων και των Σχολών. ¨Όλα τα προηγούμενα μέχρι τώρα λύνονταν, επειδή βασική διοικητική μονάδα ήταν το Τμήμα. Τώρα αν αλλάξει η βασική οργανωτική μονάδα και αναλάβει τον ρόλο αυτό η Σχολή, τότε αλλάζει και η διάρθρωση της διοίκησης και των Τμημάτων και του Πανεπιστήμιου. Το ζήτημα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο αν σκεφθεί κανείς τη διοίκηση του Πανεπιστήμιου και προσπαθήσει να φανταστεί τη σύνθεση της Συγκλήτου και τον τρόπο ανάδειξης των Συγκλητικών, από τη Σχολή ή από τα Τμήματα; Κοσμήτορες ή Πρόεδροι και όλοι ή ορισμένοι και πως θα αναδεικνύονται;

Β) Ανάλογο ζήτημα δημιουργείται και ως προς τη διοίκηση των Τμημάτων και των Σχολών στα μικρά Πανεπιστήμια που θεραπεύουν μια επιστήμη και στην ουσία αποτελούν Σχολές, έστω και αν ονομάζονται Πανεπιστήμια.
Και πάντως η διοίκηση ενός μεγάλου Πανεπιστήμιου που θεραπεύει όλες τις επιστήμες δεν μπορεί να είναι ταυτόσημη με ένα μικρό πανεπιστήμιο που αποτελεί μια Σχολή.

2. Το πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης αποτελεί μοναδική περίπτωση και θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο οργάνωσης ενός καθολικού Πανεπιστήμιου αφού περιλαμβάνει όλες τις Σχολές και τις υποδιαιρέσεις σε Τμήματα σύμφωνα με το οργανωτικό πρότυπο του νόμου πλαισίου.
Έτσι η νέα διάρθρωση των σχέσεων Σχολής, Τμημάτων και Τομέων μπορεί να έχει ως παράδειγμα το ΑΠΘ, αφού η τριπλή αυτή οργανωτική διάρθρωση ισχύει καθολικά σε αυτό.

3.Η αναδιάρθρωση πάντως των σχέσεών τους θα πρέπει να ξεκινά από την πρωταρχική εκπαιδευτική (κυτταρική) και ερευνητική μονάδα(ευέλικτη και πολύ-λειτουργική), που είναι ο Τομέας και μετά να πηγαίνει στο Τμήμα, που αποτελεί τη βασική διδακτική μονάδα που οργανώνει τις σπουδές και απονέμει δίπλωμα ή πτυχίο και τέλος στη Σχολή, που αποτελεί τη βασική ακαδημαϊκή και διοικητική μονάδα και στην οποία ανήκουν οι διδάσκοντες και εγγράφονται οι φοιτητές.
Η διάρθρωση των Σχολών-Τμημάτων και Τομέων συναρτάται και με τον τρόπο εισαγωγής των φοιτητών και με την καθιέρωση ή μη προπαρασκευαστικού έτους.
Εξάλλου, πριν προχωρήσουμε στον τρόπο διοίκησής των Σχολών, Τμημάτων και Τομέων καλόν είναι να οριστεί με σχετική σαφήνεια η εκπαιδευτική και ερευνητική αποστολή τους και οι αρμοδιότητές τους.

4. Σχετικά με τη δυαρχία στη διοίκηση του Πανεπιστήμιου. Οι αρμοδιότητες της Συγκλήτου και του Συμβουλίου θα πρέπει να διαχωρίζονται με σαφήνεια ΄καθ΄ύλην και να είναι οριζόντιες. Θα πρέπει να αποφεύγονται συγκρούσεις αρμοδιοτήτων και να διασφαλίζεται η αρμονική συνύπαρξή τους.
Το Συμβούλιο θα μπορούσε να αναλάβει τις εποπτικές αρμοδιότητες, που αναθέτει σήμερα το Σύνταγμα στο κράτος και να έχει τις καλούμενες ελεγκτικές, όπως ελεγκτή νομιμότητας, καθώς και την ευθύνη του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και οικονομικού προγραμματισμού. Γενική μπορεί να εξοπλιστεί με επιτελικές αρμοδιότητες. Ακόμη και με διαχειριστικές αρμοδιότητες, αυτές ιδίως που σχετίζονται με τη διαχείριση των πόρων και ιδίως των κρατικών, μισθοδοσίας ή και της φύλαξης και συντήρησης των κτηρίων.
Από την άλλη ό,τι υπάγεται στην αυτοδιοίκηση του πανεπιστήμιου, όπως ακαδημαϊκές υποθέσεις, προσλήψεις προσωπικού, υπηρεσιακή κατάσταση προσωπικού, σπουδές και έρευνα και ό,τι σχετίζεται με τη διοίκηση αυτών των τομέων δεν μπορεί παρά να είναι αρμοδιότητα της Συγκλήτου. Τα μέλη της συγκλήτου εκλέγονται από πανεπιστημιακά όργανα (αποτελείται από τους κοσμήτορες βασικά και από εκπροσώπους των φοιτητών ή ;;;;; ) Η σύνθεσή της είναι ολιγομελής, ανάλογα και με το μέγεθος του πανεπιστήμιου. Ο Πρύτανης εκλέγεται από ένα αντιπροσωπευτικό εκλεκτορικό σώμα προκειμένου να πληρούται η έννοια της πλήρους αυτοδιοίκησης.
Εφ΄όσον το Συμβούλιο θεωρηθεί όργανο εποπτικό και ελεγκτής νομιμότητας ή και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και περιοριστεί σε διαχειριστικές αρμοδιότητες (ενδεχομένως με manager) και δεν αναμειγνύεται στα της διοίκησης του Πανεπιστήμιου τότε μέλη του μπορεί και να μην εκλέγονται από την πανεπιστημιακή κοινότητα, να επιλέγονται από την Περιφέρεια κ.ά., από την Πολιτεία και ένα μέρος τους μόνο από τη ίδιο το πανεπιστήμιο. Στις συνεδριάσεις μετέχει σίγουρα και ο πρύτανης. Ο Πρόεδρος Συμβουλίου επιλέγεται με τρόπο που προβλέπει ο νόμος, όπως με δημόσια προκήρυξη ή με δημόσιο διαγωνισμό ή...

Το ζήτημα πάντως της διοίκησης του Πανεπιστήμιου και του τρόπου επιλογής Πρόεδρου και Πρύτανη είναι συνάρτηση των αρμοδιοτήτων που θα έχει η Σύγκλητος σε σχέση με το Συμβούλιο.