dhmarpaideia
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.

Επισκόπηση προηγούμενης Θ.Ενότητας Επισκόπηση επόμενης Θ.Ενότητας Πήγαινε κάτω  Μήνυμα [Σελίδα 1 από 1]

BOURNOVA Eugenia



Προκειται για συνεντευξη που θα δημοσιευθει στο ΒΗΜΑ της Κυριακής 10 Ιουλίου 2011. Καποιες απαντησεις θα συντομευθούν απο τη δημοσιογραφο λόγω ελλειψης χωρου.
1. Συμβούλια Διοίκησης στα ΑΕΙ και
πρυτάνεις που διορίζονται και παύονται απο αυτούς. Τα Συμβούλια θα
αποτελείται από δέκα πέντε μέλη (9 σε μικρότερα
Ιδρύματα). Τα οκτώ ή πέντε, αντίστοιχα, μέλη του Συμβουλίου είναι εκλεγμένα
εσωτερικά μέλη του ιδρύματος και, ειδικότερα, επτά ή τέσσερα μέλη είναι
καθηγητές και ένα μέλος είναι εκπρόσωπος των φοιτητών. Τα υπόλοιπα επτά ή
τέσσερα μέλη θα είναι προσωπικότητες εκτός πανεπιστημίου και εκτός
πανεπιστημιακής ...ιδιότητας.

H συνταγματικά κατοχυρωμένη «πλήρης αυτοδιοίκηση» των ΑΕΙ
επιτάσσει να εκλέγονται τα μονοπρόσωπα όργανα διοίκησης (ο Πρύτανης, οι
Αντιπρυτάνεις, οι Κοσμήτορες, οι πρόεδροι Τμημάτων) από τους
πανεπιστημιακούς/τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Με τη νέα ρύθμιση, η
ακαδημαϊκή διοίκηση των ΑΕΙ περνά από τον εκλεγμένο με καθολική ψηφοφορία
Πρύτανη και το αντιπροσωπευτικό συλλογικό όργανο της Συγκλήτου (η οποία πλέον
περιορίζεται σε καθαρά γνωμοδοτικό όργανο) σε ένα ολιγαρχικό Συμβούλιο, στο
οποίο προεδρεύει, συγκεντρώνοντας όλες τις κρίσιμες αρμοδιότητες,
προσωπικότητα εξωτερική του πανεπιστημίου. Αντί λοιπόν το νέο σύστημα
διοίκησης, να σπάσει τη συναλλαγή με τους φοιτητές και τις εξαρτήσεις μεταξύ
διδασκόντων, στην πραγματικότητα (α) επιφυλάσσει ρόλο ρυθμιστή στον εκπρόσωπο
των φοιτητών (που συνιστά το 8ο μέλος που προέρχεται από το
πανεπιστήμιο, και αλλάζει κάθε χρόνο!!!) και (β) παραδίδεται η διοίκηση σε
ολιγομελείς ομάδες, προερχόμενες κατά κανόνα από ισχυρές πληθυσμιακά Σχολές
αφού αρκούν 4 καθηγητές (από τους 7) εσωτερικούς για να εκλέξουν τους άλλους
7 και όλοι μαζί τον πρόεδρο και τον Πρύτανη του Ιδρύματος. Εξωτερικός επομένως
από το Πανεπιστήμιο Πρύτανης φαίνεται στην καλύτερη περίπτωση αδύνατον και
στη χειρότερη καταστροφικό.


Συμφωνούμε με τη συγκρότηση ενός εποπτικού οργάνου των ΑΕΙ, ως θεσμικού
αντιβάρου στην αυτοδιοίκησή τους, όχι όμως με την εκχώρηση όλων των
ακαδημαϊκών και διοικητικών εξουσιών σε ολιγομελείς, κλειστές ομάδες είτε
εντός είτε εκτός πανεπιστημίου.


2. Άσυλο. Καταργείται η νομική του
υπόσταση. Υπεύθυνος για την ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και την
διδασκαλία και την προστασία προσωπικού και ασφαλείας του πανεπιστημίου είναι
ο πρύτανης.


Είναι αλήθεια ότι οι παραβιάσεις του Ασύλου έχουν τραυματίσει την
αξιόπιστη και δημοκρατική λειτουργία των ακαδημαϊκών θεσμών. Ωστόσο, οι
περισσότερες περιπτώσεις αξιόποινων συμπεριφορών εντός του πανεπιστημιακού
χώρου, οφείλονταν στη μη εφαρμογή της επιβεβλημένης νομοθεσίας,


Θα ήθελα όμως να υπογραμμίσω
ότι το υπαρκτό πρόβλημα καταστρατήγησης του πνεύματος του νομοθέτη,
υπερτονίζεται από πολλές πλευρές ώστε να δημιουργείται η εντύπωση στην
κοινωνία ότι στην Ελλάδα τα προβλήματα «ανομίας» οφείλονται στην ύπαρξη του
Πανεπιστημιακού Ασύλου και μόλις αυτό καταργηθεί η ανομία θα εξαφανιστεί ως
δια μαγείας.


Η λειτουργία του Πανεπιστημιακού
Ασύλου δεν μπορεί να εξεταστεί χωριστά από την γενικότερη «ασυλία» που
επικρατεί στη χώρα. Στα Πανεπιστήμια το άσυλο θεσπίστηκε για να υπάρχει
προστασία στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών και στην κριτική σκέψη και όχι για
την παρεμπόδιση της (που συμβαίνει συχνά) και βέβαια ούτε για ποινικά
κολάσιμες πράξεις. Όμως το ίδιο δεν ισχύει για την βουλευτική ασυλία; Τι να πούμε και για την αστυνομική ασυλία ή
την ασυλία των «κουκουλοφόρων; Ποιος δίνει το παράδειγμα σ’ αυτή τη χώρα;



3. Τριετείς σπουδές στα ΑΕΙ και
απαραίτητη γνώση μιας ξένης γλώσσας για τη λήψη πτυχίου. Οι σπουδές
διαρθρώνονται σε τρεις κύκλους. Ο πρώτος κύκλος
συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος σπουδών, περιλαμβάνει μαθήματα που
αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες (3 έτη) Ο δεύτερος
στην παρακολούθηση προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών, περιλαμβάνει ανά
πρόγραμμα σπουδών μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε 60 και κατά
μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες. Ο τρίτος στην παρακολούθηση προγράμματος
διδακτορικών σπουδών, με μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ελάχιστον σε 60 και
κατά μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες και στην εκπόνηση διδακτορικής
διατριβής.


Ο τριετής κύκλος προπτυχιακών σπουδών αντιβαίνει σε πάγιες και
επικρατούσες αντιλήψεις σχετικά με τον επαρκή χρόνο για την πρόσληψη της
επιστημονικής γνώσης σε ένα ορισμένο πεδίο. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, οι
οποίες υιοθέτησαν αυτή τη διάρθρωση των σπουδών (3+2+3), βιώνουν σήμερα τις
αρνητικές συνέπειες της εφαρμογής του τριετούς κύκλου σπουδών και
προβληματίζονται για τη συνέχιση της εφαρμογής τους. Στο όνομα της
προσαρμογής, με 10 χρόνια καθυστέρηση, προς τα ευρωπαϊκά δεδομένα, δεν πρέπει
να υποτιμηθούν οι αρνητικές αυτές εμπειρίες και να υποβαθμιστούν οι
παρεχόμενες σπουδές
.




4. Αξιολόγηση καθηγητών ανά πέντε χρόνια
και επιπτώσεις σε περίπτωση αρνητικής έκθεσης (δεν θα τους επιτρέπεται
εφεξής: α) να συμμετέχουν σε επιτροπές επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών, β) να
διδάσκουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα και γ) να επιβλέπουν και να εξετάζουν
διδακτορικές διατριβές. Στις περιπτώσεις αυτές η διαδικασία αξιολόγησης
επαναλαμβάνεται το αργότερο σε τρία έτη.


Η αξιολόγηση πρέπει να
διαφοροποιείται από τη πλημμελή εκτέλεση καθηκόντων που ασφαλώς πρέπει να
τιμωρείται ανεξαρτήτως βαθμίδας ή θέσεως.


Η αξιολόγηση παγκόσμια έχει από
τη μια πλευρά τον χαρακτήρα επιβράβευσης όσων διακρίνονται και αριστεύουν και
από την άλλη της υποβοήθησης όσων υστερούν για να βελτιωθούν. Γιατί στην
Ελλάδα να ανακαλύπτουμε διαρκώς τον τροχό;


Το υπουργείο προβάλλει ως αλαζονικός
τιμωρός των δήθεν ανόμων καθηγητών. Το έργο των καθηγητών
περιλαμβάνεται στους πίνακες αξιολόγησης των Τμημάτων, συνεπώς η πολιτεία
έχει την ευχέρεια να διακρίνει με σαφήνεια τη συνεισφορά τους στην επιστήμη,
στο πανεπιστήμιο, στην κοινωνία. Γι’ αυτό και η διάταξη αφήνει περιθώρια να
ερμηνευτεί ως εκ του πονηρού. Αποτελεσματικότερη κατεύθυνση συνιστά η απαίτηση
για την αφοσίωση των καθηγητών στα τυπικά καθήκοντα που ορίζει ο νόμος, π.χ.
διδασκαλία, συμμετοχή στα όργανα.



5. Κατάργηση της βαθμίδας του λέκτορα και
μονιμοποίηση στην βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές
εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία ύστερα
από κρίση.



Η κατάργηση της βαθμίδας του
λέκτορα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί θετικά με δεδομένο ότι οι νέοι
επιστήμονες έχουν αυξημένα προσόντα (ορισμένες φορές ανώτερα των καθηγητών
που τους κρίνουν) και η πρώτη εκλογή καθυστερεί αρκετά (ακόμη περισσότερο
τώρα με την στάση διορισμών). Παρατηρείται όμως μια γενικότερη στροφή στην
ενίσχυση της α’βαθμίδας στα όργανα, στις επιτροπές εκλογών κλπ γεγονός που προσδίδει
ένα αυταρχικό χαρακτήρα στο σύστημα. Επιχειρείται μήπως η «επιστροφή της
έδρας»;


Είναι εξαιρετικά προβληματικό που ενώ το σχέδιο νόμου καταργεί τη
βαθμίδα των λεκτόρων, δεν έχουν ακόμα κατατεθεί μεταβατικές διατάξεις που
αφορούν περίπου 3000 συναδέλφους που υπηρετούν αυτή τη στιγμή στα
πανεπιστήμια και εκατοντάδες άλλους που, έχοντας εκλεγεί εδώ και 2 χρόνια,
περιμένουν να διοριστούν. Δεν έχουμε όμως καμία αντίρρηση ένα μέρος του
εκλεκτορικού σώματος να προέρχεται από την εκτός πανεπιστημίου επιστημονική
κοινότητα. Ίσα-ίσα αυτό επιβάλλει η απαίτηση για διαφάνεια στις κρίσεις των
διδασκόντων. Οι διαδικασίες όμως εκλογής κι εξέλιξης, και κυρίως οι λίστες
εκλεκτόρων, δεν μπορεί να επαφίενται
εκ ολοκλήρου στο αδιαφανές και ανέλεγκτο Συμβούλιο Ιδρύματος και τα
μονοπρόσωπα όργανα που εκείνο επιλέγει/ορίζει.




6. Ανώνυμες εταιρείες και Νομικά Πρόσωπα
Ιδιωτικού Δικαίου στην διαχείριση της περιουσίας του πανεπιστημίου


Δεν έχουμε αντίρρηση για χρηματοδοτικές εισροές από τον ιδιωτικό
τομέα, αρκεί, βεβαίως, να μη θιγεί η προώθηση της βασικής έρευνας, η οποία
προάγει την επιστημονική γνώση. Και σαφώς συναινούμε στην επιτέλους
αξιοποίηση των περιουσιών των πανεπιστημίων, ένα πεδίο όπου έχει σημειωθεί
εξαιρετική καθυστέρηση
αφού το σημερινό σύστημα σχετικά με την
αξιοποίηση της περιουσίας, διαχείρισης κληροδοτημάτων κλπ είναι ιδιαίτερα
γραφειοκρατικό αντιπαραγωγικό και τελικά αδιαφανές.





7. Χρηματοδότηση. Η χρηματοδότηση των ΑΕΙ
από τον κρατικό προϋπολογισμό κατανέμεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και
δεικτών. (ενεργοί φοιτητές, διάρκεια σπουδών, μέγεθος κλπ.). «Μπόνους»
προβλέπεται με βάση τα κριτήρια
και τους δείκτες ποιότητας και τα επιτεύγματα κάθε ιδρύματος.


Θα υπογραμμίσω ότι παρόμοια
κριτήρια ισχύουν και τώρα, αλλά υπάρχει σχετική αδιαφάνεια στην τελική
χρηματοδότηση και στις έκτακτες επιχορηγήσεις ακόμη και σήμερα μεσούσης της
κρίσης. Υπάρχουν όμως και άλλα κριτήρια που δεν φαίνεται να απασχολούν το
Υπουργείο όπως η ύπαρξη ή μη κατάλληλων ιδιόκτητων υποδομών και εξοπλισμένων
εργαστηρίων, το γεγονός ότι ένα τμήμα
έχει ανελαστικές δαπάνες ανεξάρτητα του αριθμού των φοιτητών, η
προσέλκυση μεταδιδακτόρων, η έρευνα και η συμμετοχή σε συνέδρια, οι διεθνείς
εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες, οι δραστηριότητες προς την
κοινωνία κλπ.


Κατά συνέπεια θα πρέπει να
υπάρξει πιο συστηματική καταγραφή του κόστους λειτουργίας των Πανεπιστημίων
και των παραμέτρων που το διαφοροποιούν ώστε οι 4ετείς προγραμματισμοί να
είναι αναπτυξιακοί και όχι «συρρικνωτικοί» πάντα στο πλαίσιο της αντοχής της
ελληνικής οικονομίας αλλά που να δείχνουν κατά πόσο η παιδεία αποτελεί
προτεραιότητα στη χώρα αυτή. Τέλος, η διαπραγμάτευση των 4ετών προγραμμάτων
και της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων δεν μπορεί να γίνεται με την ΑΔΙΠ που
πρέπει να έχει αποκλειστικά τον ρόλο του αξιολογητή και όχι και αυτό του
χρηματοδότη που αποτελεί ρόλο του Υπουργείου.




8. Σχολές αντί για Τμήματα. Κάθε σχολή
οργανώνει διαφορετικά προγράμματα σπουδών, και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία.
Η εισαγωγή των πρωτοετών
φοιτητών θα γίνεται σε σχολές αντί τμημάτων


Το προτεινόμενο νομοσχέδιο αντί να ενισχύσει την νεωτερική και αποτελεσματική
διατμηματικότητα και την διεπιστημονικότητα, που υπάρχει σήμερα στα Τμήματα, έρχεται να τα καταργήσει ως ακαδημαϊκές και
διοικητικές μονάδες. Έτσι όμως,
επιστρέφουμε απλώς στο παρελθόν, όταν
λ.χ φιλόλογοι, ιστορικοί και φιλόσοφοι έβγαιναν από τη μία Σχολή, τη
Φιλοσοφική. Έτσι πάει κυριολεκτικά περίπατο η ειδίκευση στο επιστημονικό
πεδίο, αφού βάλλεται η ολοκλήρωση ενός κύκλου μαθημάτων εντός του πεδίου,
κινδυνεύοντας εν τέλει να συρρικνωθεί η επιστημονική επάρκεια του φοιτητή.


Η λειτουργία της Σχολής ως
διοικητικής μονάδας με όλες τις σχετικές αρμοδιότητες στον προγραμματισμό και
στην κατανομή των πόρων (χρηματικών, εξοπλισμού, υποδομών, ανθρώπινων) και
του Τμήματος ως ακαδημαϊκής μονάδας (όπου θα περιλαμβάνονται προπτυχιακά και
μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, ενώ θα μπορεί να συμμετέχει και σε
διατμηματικά προγράμματα σπουδών) φαίνεται η ενδεδειγμένη ώστε να σταματήσουν
να λειτουργούν τα στεγανά που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα με τις σχετικές
συνέπειες.




9. Αιώνιοι φοιτητές. Εάν ένας
φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται αυτοδικαίως από
τη σχολή.


Προσωπικά θα προτιμούσα η
Πολιτεία να έδινε περισσότερη προσοχή στις αιτίες που δημιουργούν τους
«αιώνιους φοιτητές» και στα κίνητρα για την εξάλειψη τους και όχι στη τιμωρία
τους. Το σύστημα εκπαίδευσης στη β’βάθμια και το σύστημα εισαγωγής στη
γ’βάθμια εκπαίδευση δημιουργεί «κουρασμένους» και «αδιάφορους» φοιτητές:
κουρασμένους από τα φροντιστήρια και αδιάφορους γιατί τελικά μπήκαν να
σπουδάσουν ένα αντικείμενο που δεν τους ενδιαφέρει με αποτέλεσμα να
καθυστερούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.


Η μεγαλύτερη ευχέρεια που
φαίνεται να δίνεται στους φοιτητές με τον νέο νόμο να επιλέξουν αντικείμενο
σπουδών μπορεί να λειτουργήσει θετικά. Ένα δεύτερο ιδιαίτερα κρίσιμο σημείο
είναι να δοθούν τα μέσα ώστε τα Πανεπιστήμια να πάψουν να είναι «εξεταστικά
κέντρα» και να γίνουν πραγματικά «εκπαιδευτικά κέντρα»: χρειαζόμαστε
περισσότερους και καλύτερους χώρους και εξοπλισμό, περισσότερους συνεργάτες
(βοηθητικό διδακτικό προσωπικό) για να αλλάξουμε τον τρόπο διδασκαλίας. Από
την εμπειρία μας σε χώρες του εξωτερικού γνωρίζουμε πως μπορούν να γίνουν
αυτά, χρειαζόμαστε όμως τα μέσα που δεν μας δίνονται (πχ. βοηθοί διδασκαλίας,
κατάλληλοι χώροι, εποπτικός εξοπλισμός).


Εάν αυτά υλοποιηθούν τότε έχει νόημα να
ενισχυθεί η «αυστηρότητα» προς τους φοιτητές γιατί θα έχει ουσιαστικό θετικό
αποτέλεσμα: καλύτερη εκπαίδευση προς όφελος των ιδίων και της κοινωνίας.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να δίνεται και μια δεύτερη ευκαιρία για σπουδές σε
όποιον στη διαδικασία των εισαγωγικών εξετάσεων δεν πέτυχε τον στόχο του, μια
και αυτός είναι βασικά ο λόγος της μη εγγραφής.



10. Καλλικράτης. Η ίδρυση, κατάργηση,
κατάτμηση ή συγχώνευση σχολών και ιδρυμάτων σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να
είναι σύμφωνες με τις ανάγκες και δυνατότητες
της εθνικής οικονομίας και τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό.


Η Ελλάδα συνολικά και ειδικά η
ελληνική περιφέρεια έχει όλους τους δείκτες επιπέδου κατάρτισης ανθρώπινου
δυναμικού, δια βίου κατάρτισης και έρευνας να υστερούν κατά πολύ σε σχέση με
τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους στόχους που έχουν τεθεί για το
2020. Επομένως οι όποιες αλλαγές γίνουν θα πρέπει να λάβουν κατά κύριο λόγο
υπόψη τους την ανάγκη σύγκλησης με την ΕΕ. Με δεδομένο ότι χωρίς εκπαιδευμένο
ανθρώπινο δυναμικό, έρευνα και καινοτομία η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βγει
από την πολύπλευρη κρίση που την μαστίζει, τα Πανεπιστήμια μπορούν να διαδραματίσουν
ένα ουσιαστικό ρόλο προς τη κατεύθυνση αυτή, αν η Πολιτεία τα εμπιστευθεί και
τα στηρίξει. Από τις σχετικές ρυθμίσεις στο σχέδιο νόμου προκύπτει ότι η
Πολιτεία βλέπει την αναδιάρθρωση ως γραφειοκρατική διαδικασία/σειρά απλών
διοικητικών πράξεων, με μοναδικό στόχο
την μείωση του κόστους) και χωρίς σχέδιο (με ποια κριτήρια συγχωνεύουμε και
τι αποτελέσματα περιμένουμε) Η
προχειρότητα που η Πολιτεία μέχρι σήμερα ίδρυε ΑΕΙ/ΤΕΙ και Τμήματα, φαίνεται
να συνεχίζεται τώρα που απειλεί ότι θα τα «κλείσει» με συνοπτικές διαδικασίες
(8 μήνες), ενώ εξ ίσου «πρόχειρη» φαίνεται η διάταξη για σύνταξη εθνικής
στρατηγικής για την εκπαίδευση κάθε τετραετία όταν οι χώρες στις οποίες
θέλουν να μοιάσουμε έχουν σχεδιασμό ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας με
ορίζοντα τουλάχιστον δεκαετίας. Δηλαδή σκοπεύουν να ανοίγουν και να κλείνουν
ιδρύματα κάθε 4 χρόνια;


Προτείνεται η αναδιάταξη των
ιδρυμάτων και των Τμημάτων να γίνει αφού πρώτα ξεκαθαριστούν το όραμα για την
εικοσαετία, οι στόχοι για τη δεκαετία (βλέπε στόχους προγράμματος Ευρώπη
2020), αξιολογηθεί το σύστημα και αναπτυχθεί συντεταγμένος διάλογος με όλους
τους εμπλεκόμενους. Παράλληλα αν υπάρχουν ακραία παραδείγματα υπολειτουργίας
Τμημάτων, μπορεί να υπάρξει αναστολή λειτουργίας μέχρι να ληφθεί τελική
συνολική απόφαση.



Επισκόπηση προηγούμενης Θ.Ενότητας Επισκόπηση επόμενης Θ.Ενότητας Επιστροφή στην κορυφή  Μήνυμα [Σελίδα 1 από 1]

Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης

Powered by: Forumotion | phpBB

   Άμεση συζήτηση  
phpBB2 forum με ForumGreek | ©phpBB | Δωρεάν φόρουμ υποστήριξης | Αναφορά κατάχρησης | Πρόσφατες συζητήσεις